Yenilebilir bahçe, konut bahçeleri için peyzaj tercihlerine son yıllarda hızla dahil olan yeni bir bahçecilik trendi olarak karşımıza çıkıyor. Kentleşme, kentlerde yeşil alan kullanımları için uygulanabilir çözümler aramayı da beraberinde getirmiştir. Dikey bahçeler, çatı bahçeleri, yağmur bahçeleri gibi farklı bahçe teknikleri ile birlikte son yıllarda edible gardens kelimelerini sıklıkla duymaya başladık. İngilizce kökenli bir kelime olan edible gardens, yenilebilir bahçeler anlamına gelmektedir.
Yenilebilir bahçe nedir?
Yenilebilir bahçeler, yiyecek olarak tüketebildiğimiz bitkiler kullanılarak tasarlanmış, estetik ve peyzaj değeri yüksek bahçe tasarımlarıdır. Bu bahçelerde yenilebilir bitkiler belli bir estetik kaygı güdülerek planlanır. Karışık bir düzen içerisinde planlanabildiği gibi bölümlendirilmiş bir peyzaj tasarımı içerisinde de yer alabilir.
Kentsel tarım adı altında incelenebilecek olan yenilebilir bahçe olgusu aynı zamanda kentlerde yeşil altyapı çalışmaları içerisinde de incelenebilmektedir. Köyden kente yolculuk, şehirleşmenin getirdiği sorunlar ve doğallıktan uzaklaşma, son yıllarda kent sakinlerinde doğal olana yönelme ve kendi yetiştirdiği ürünleri tadabilme isteğini beraberinde getirmiştir. Bununla birlikte estetik bir kaygı güderek yenilebilir ürünleri yenilebilir bahçe tasarımları içerisinde konumlandırma isteği doğmuştur.
Yenilebilir bahçeler nasıl tasarlanır?
Bu bahçelerde peyzaj değeri olan bitkiler ve yiyecek olarak tüketilebilen bitkiler genellikle bir arada yer alır. Özellikle geniş ve büyük yeşil yaprakları olan türler yenilebilir bahçeler içerisinde son derece etkili bir peyzaj etkisi oluşturur. Lahana türleri, pazı, ıspanak, marul gibi geniş yeşil yaprakları olan bitki türleri yenilebilir bahçe tasarımları içerisinde yoğunlukla kullanılır. Tüm bitkiler İngiliz bahçe stili gibi karışık bir tarzda bir araya getirilebilir ve aralarında peyzaj süs bitkilerine de yer verilebilir. Çalılar ve ağaççıklarda bu tasarımlar içerisinde başarı ile kullanılabilir.
Yenilebilir bahçe tasarımları için bölümlendirilmiş bitki kasaları kullanmak bu bahçeleri oluşturmakta yararlanılan bir diğer tekniktir. Bu teknik bitkilerin daha kolay bakılabilmesine olanak sağlar. Aynı zamanda bitkiler arasında rahat hareket edebilme ve yenilebilir türde bitkiler için istenildiğinde seri bir şekilde toplanabilmesine imkan verir.
Kendi yiyeceklerini yetiştirme fikri ve bunu görsel bir haz çerçevesinde gerçekleştirebilmek günümüz kent insanını cezb eden fikirler arasında yerini almıştır. Edible gardens kentsel ekosisteme ve sürdürülebilirliğe katkı sağlayan yeni bir bahçecilik soluğudur.
