Çin bahçesanatı geçmişi yaklaşık 3000 yıl öncesine dayanan bir tarihe sahiptir. Japon bahçeleri gibi Çin bahçeleri de köklü bir tarihi ve oldukça karakteristik özelliklere sahip teknikleri içerisinde barındırır. Çin bahçe sanatı dünyada bahçe sanatının erken dönem örnekleri içerisinde yer alır. Bahçeciliğin en güzel örneklerine bu bahçeler arasında rastlanabilir. Estetik etkisi yüksek Çin bahçesi örnekleri ile sadece Çin sınırları içerisinde değil dünyanın pek çok ülkesinde karşılaşabilirsiniz.
Çin bahçe sanatı karakteristik özellikleri
Çin bahçesi yapımı planlanırken yedi öğenin mutlak uyum içerisinde olması gözetilir. Bu öğeler; su, taş, toprak, gökyüzü, yollar, bitkiler ve binalardır. Bunlara ek olarak sekizinci ve son öğe insandır. Yedi uyum yakalandıktan sonra insan sekizinci öğe olarak Çin bahçesi içerisinde mükemmel uyumu temsil etmektedir.
Çin bahçesi yapımı genellikle taş sanatını da içerisinde barındırır. Taş Çin bahçesi yapımı içerisinde doğal rengi ve formu ile kullanılır. İri kayalara su öğesi ile birlikte yer verilir. Kayalar ve taşların bu bahçelerde temsil ettikleri anlamlar vardır. Özellikle kayalar doğayı temsil eden heykeller olarak anlamlandırılır.
Kaya, su ve bitki kombinlerine Çin bahçeleri tasarımlarında üçlü kombinasyonları ile mutlaka yer verilir. Kaya, su ve bitkilerle, dağların, tepelerin, göletlerin doğal izlenimi yakalanmaya çalışılır. Göletler üzerinde zikzak yollara ve köprülere de yer verilir. Dekoratif gezinti yolları kenarlarında asimetrik taşlar tasarım öğesi olarak kullanılır. Zeminde çim yerine taş, çakıl, kum gibi malzemeler zemin kaplama olarak kullanılır. Modern dönem Çin bahçesi tasarımlarında yeni nesil zemin taşlarına da yer verildiği görülmektedir.
Çin bahçelerinde kullanılan ‘Ay Kapısı’
Çin bahçe sanatı içinde kapılar ve geçişlerde karakteristik tasarımlarla yer alır. Özellikle yuvarlak bir ay şeklinde tasarlanmış kapılar, hem ahşap formlu hem de taş formlu olarak karşımıza çıkmaktadır. Ay kapılarının Çin tarihinde öncelikli olarak asillerin bahçelerinde kullanıldığı bilinmektedir. Ay kapısına sahip bir ev bahçesi burada bir asil yaşıyor izlenimi vermektedir. Daha sonra ki yıllarda ise bu ay kapıları bütün güzel bahçelerde estetik bir etki olarak kullanılmaya başlanmıştır.
Tarihte Çin bahçeleri yapımında din adamları, şairler ve ressamların görev alması bu bahçelerde çokça sanatsal eserlerle karşılaşılmasının ana sebebidir. Çin kültüründe bahçe halkın doğaya olan sevgisini doğa ile iç içe olma isteğini simgelemektedir. Dünya bahçecilik kültüründe Çin bahçesi klasik bahçe örnekleri içerisinde ruhani anlamların yüklendiği bir bahçe sanatı olarak yer almakta olup, bu bahçelerde hiçbir öğe rastgele kullanılmamış, her bir öğe mistik bir inanışa hizmet etmiştir.
