Gabion nedir?
Son yıllarda pek çok uygulama ile karşımıza çıkan gabion, kafes sistemi kullanılarak, taş, kaya, ahşap gibi malzemelerin bir arada tutulduğu kafes sistemleridir. Özellikle mühendislik, mimarlık, peyzaj mimarlığı alanlarında sıklıkla karşımıza çıkmaktadır. Gabion sistemi kullanılarak yapılan uygulamalar arasında, gabion duvar sistemleri, saksılar, oturma birimleri, istinat duvarları yer almaktadır. Sürdürülebilir iklim uyumlu uygulamalar içerisinde yer alan sistemde, kafes teli olarak metal tel örgüler kullanılır.
Gabion duvar nerelerde kullanılır?
Gabion uygulama genellikle eğimli ve heyelana müsait alanlarda gerçekleştirilmektedir. Bu alanlarda eğimli bölge önüne set şeklinde gabion duvar uygulama istinat duvarı olarak yapılır. Duvarın esnek ve geçirgen yapısı alanda önemli oranda koruma sağlar. Son dönemlerde pek çok onarım alanında bu yöntem başarı ile kullanılmaktadır. Özellikle suyun drenajına imkan sağlayan geçirgen yapısı ile tercih nedeni olmaktadır. Dere yatağı ıslah çalışmalarında dönemin en önemli tekniklerinden biridir.
Uygulamanın duvar olarak karşımıza çıktığı bir diğer alan ise çevreleme elemanı olarak kullanılmasıdır. Çok iyi bir çit vazifesi gören sistem, peyzaj tasarımlarında ahşap ve beton ile farklı kombinasyonlarda karşımıza çıkmaktadır. Modern yapılar ile uyum sağlayan gabion duvar sistemleri bahçelerde çit, teras sistemi gibi çok farklı tasarımlarda kullanılmaktadır.
Gabion uygulama aynı zamanda saksı sistemleri, kasa sistemleri, oturma birimleri, barbekü sistemleri gibi bir çok farklı uygulamada kullanılarak alanını giderek genişletmektedir. Peyzaj tasarımları içinde bitki yatakları oluşturulan gabion uygulama, dış mekanlarda modern peyzaj etkisi yaratabilmektedir.
Gabion sistemli alan tasarımı
Uygulama yapılacak olan bölge tasarım yapılmadan önce detaylı analiz edilmelidir. Gabion duvar sistemleri tasarımda bir ağırlık noktası belirlenerek tasarlanır. Bunun yanı sıra alanın eğimi, toprak yapısı, su analizi gibi unsurları detaylı incelendikten sonra uygulama yapılması gerekmektedir. Gabion ünitelerinin yerleşimi rastgele yapılmamalı, ağırlık merkezi belirlenmiş bir sistem üzerine planlı bir yerleşim ile gerçekleştirilmelidir. Sistemin taşıma kapasitesi doğru analiz edilmeli ve taşıma kapasitesinin üzerine çıkan uygulamalarda sistem mutlaka çelik halatlar kullanılarak desteklenmelidir.
Tasarımın peyzaj etkisi göz ardı edilmemelidir. Ülkemizde pek çok uygulamada sistemin sadece metal ve taş ile bir arada kullanıldığı görülmektedir. Geniş alanlarda metal ve taş kullanımı bitki grupları ile desteklenmediği sürece, soğuk ve negatif etkili bir tasarım oluşturulmasına sebep olacaktır. Bu durum görsel manzara etkisini zayıflatacak ve alanda olumsuz bir algı yaratacaktır. Gabion duvar uygulama yapılırken bitki yataklarına ve yeşil kırılımlara yer veren tasarımlar yapılmasına özen gösterilmelidir.